Czego nie możesz przegapić w czeskim menu? Sprawdź, zanim zamówisz smażony ser

Czesi uwielbiają dobrze zjeść: tłusto, treściwie i z piwem w dłoni. Dla turystów to kulinarny raj, szczególnie zimą, gdy po dniu na stoku nic nie smakuje lepiej niż gorąca česnečka czy solidna porcja knedlików z sosem. Zatem, zanim zamówisz swój pierwszy smažený sýr, sprawdź, jakich dań naprawdę warto spróbować, by poznać Czechy od najbardziej smakowitej strony.

• Czeska kuchnia – krótka charakterystyka
  • Idealna na zimę: rozgrzewająca i treściwa
  • Gdzie jeść: gospody, restauracje, pensjonaty w kurortach
• Smažený sýr – klasyk, który zna każdy
  • Z czym go podają: frytki, chleb, sos tatarski
  • Dlaczego warto spróbować też czegoś innego?
• 5 dań, których naprawdę warto spróbować w Czechach!
  • 1. Vepřo knedlo zelo – wieprzowina z knedlikiem i kapustą
  • 2. Svíčková na smetaně – polędwica wołowa w śmietanowym sosie
  • 3. Guláš – czeska wersja gulaszu, często z knedlikami
  • 4. Bramboráky – ziemniaczane placki z czosnkiem i majerankiem
  • 5. Česnečka – czosnkowa zupa na zimowe wieczory
• Co poleca Czech? Głos z drugiej strony stołu
• Coś na deser – czeskie słodkości
  • Gdzie ich szukać: kawiarnie, stoiska, piekarnie
• Czeska kuchnia a piwo – duet idealny
  • Piwo jako składnik dań
• Kilka praktycznych wskazówek
  • Porcje są duże – nie zamawiaj za dużo na raz
  • Knedliki: chlebowe vs. ziemniaczane – jak je rozróżnić?
  • Menu często tylko po czesku – na co zwrócić uwagę

Kuchnia czeska to połączenie tradycji, prostoty i ogromnej gościnności. Dominują tu mięsa, sosy, kapusta i oczywiście knedliki w różnych odsłonach. Choć z pozoru może wydawać się ciężka, to właśnie jej sycący charakter sprawia, że idealnie sprawdza się w zimowym klimacie. W pensjonatach górskich miasteczek, karczmach przy stokach czy restauracjach w centrum Pragi królują dania, które nie tylko rozgrzeją, ale i wprowadzą w prawdziwie czeski klimat. Zanim więc sięgniesz po dobrze znany smażony ser, pozwól, że pokażemy Ci, co jeszcze warto zamówić i dlaczego właśnie zimą smakuje to najlepiej.

Czeska kuchnia to prawdziwa uczta dla miłośników konkretnych, domowych smaków. Króluje tu wieprzowina, wołowina i dziczyzna, a niemal każde danie serwowane jest z sosem, najczęściej gęstym, śmietanowym lub warzywnym. Nieodłącznym dodatkiem są knedliki: chlebowe, ziemniaczane, a czasem nawet słodkie. Często pojawiają się też kapusta kiszona i smażone potrawy. Nie jest to kuchnia dietetyczna (i całe szczęście).

Zimą czeskie potrawy smakują najlepiej. Po dniu na stoku albo spacerze po praskim Starym Mieście talerz gorącego gulaszu czy česnečki z pewnością przywróci siły. To kuchnia stworzona po to, by sycić i rozgrzewać – idealna na mroźne dni i wieczory.

Najlepszych smaków szukaj w tradycyjnych gospodach (hospoda), gdzie dominuje lokalna kuchnia w przystępnych cenach. W mniejszych miejscowościach i kurortach zimowych warto zaglądać do pensjonatów serwujących domowe obiady. W większych miastach (szczególnie w Pradze) restauracje często oferują zarówno klasykę, jak i nowoczesne wariacje czeskich smaków.

Smažený sýr, czyli smażony ser, to jedno z najbardziej kultowych dań kuchni czeskiej. Jest proste, sycące i niezwykle smaczne. Zazwyczaj przygotowuje się go z żółtego sera (najczęściej eidama lub hermelína), który, panierowany w bułce i jajku, trafia na rozgrzany tłuszcz, a następnie ląduje na talerzu z apetycznie chrupiącą skórką. To danie, które pokocha każdy bez względu na wiek i kulinarne preferencje.

Smažený sýr rzadko występuje solo. Zwykle towarzyszą mu frytki lub kromka chleba, a całość obowiązkowo dopełnia sos tatarski. Ten zestaw to stały punkt menu w każdej czeskiej restauracji, barze czy kantynie. Jest szczególnie popularny wśród studentów, turystów i… każdego, kto ma ochotę na prawdziwy comfort food.

Choć smażony ser to prawdziwa czeska klasyka, warto potraktować go jako wstęp do kulinarnej przygody, a nie jej punkt kulminacyjny. Czeska kuchnia ma o wiele więcej do zaoferowania – bogate, esencjonalne sosy, mięsa duszone przez wiele godzin i knedliki, które potrafią zaskoczyć nie tylko formą, ale i smakiem. Dlatego, zanim wrócisz po raz drugi po smažený sýr, daj szansę daniom, które pozwolą Ci poznać Czechy od środka.

To prawdziwe danie narodowe Czech. Składa się z pieczonej wieprzowiny (najczęściej karkówki), białej lub czerwonej kiszonej kapusty oraz knedlików – chlebowych lub ziemniaczanych. Całość spaja aromatyczny sos, a danie doskonale łączy się z czeskim piwem. Prosto, treściwie i bardzo po domowemu.

Jedno z najbardziej charakterystycznych dań czeskiej kuchni. Wołowina duszona w warzywach i przyprawach trafia na talerz z gładkim, kremowym sosem śmietanowym, a towarzyszą jej knedliki i często... łyżka bitej śmietany z żurawiną. Brzmi nietypowo, ale smakuje zaskakująco dobrze.

Choć węgierski oryginał kojarzy się z ostrą papryką, czeski guláš to bardziej stonowana, mięsna potrawa. Gęsty, intensywny, często przygotowywany z wołowiny lub dziczyzny, a zamiast ryżu czy ziemniaków – podawany z knedlikiem. To jedno z dań, które rozgrzeje każdego zimowego turystę.

Czeska odpowiedź na placki ziemniaczane, ale z wyraźnym ziołowym akcentem. Pachnące czosnkiem, chrupiące na zewnątrz i miękkie w środku, są doskonałe jako przystawka, dodatek lub samodzielne danie. W niektórych gospodach serwowane z gulaszem. To zestaw, którego trzeba spróbować przynajmniej raz.

Niezwykle prosta, a przy tym wyrazista zupa, której podstawą jest bulion i duża ilość czosnku. Często wzbogacana grzankami, ziemniakami, boczkiem, a nawet jajkiem. Idealna na rozgrzanie po zimowym spacerze i ponoć skuteczna na wszelkie przeziębienia.

Choć turyści najczęściej sięgają po smažený sýr i svíčkovą, lokalni mieszkańcy mają swoje kulinarne „perełki”. Vojtěch Dvořák z czeskiego oddziału EXIM tours podzielił się z nami tym, co sam najchętniej zamawia. Jego lista udowadnia, że czeska kuchnia potrafi naprawdę zaskoczyć:

„Jasne, wszyscy jeżdżą do Czech na Pilsnera, smažený sýr i svíčkovą, ale ja osobiście uwielbiam coś innego: owocowe knedliki (z morelami lub śliwkami) z masłem, twarogiem i cukrem – mniam! Knedliki nadziewane wędzonym mięsem (tak, to sporo knedlików 😉), a także tatar z grzankami! I do tego piwo z minibrowaru – na przykład Zíchovec, Nachmelená opice i cała masa innych. PS. mamy też świetne białe wina”.

Jeśli więc chcesz zjeść jak Czech, nie ograniczaj się do klasyki. Zajrzyj do lokalnych karczm, zamów tatar z topinkami i poproś o piwo z minibrowaru. Smakowa przygoda gwarantowana!

Czeska kuchnia to rzecz jasna nie tylko mięsa i knedliki. Znajdzie się też coś dla łasuchów! Kolače to drożdżowe ciasteczka z nadzieniem serowym, makowym lub owocowym, często z kruszonką na wierzchu. Buchty przypominają nasze drożdżówki. To miękkie, puszyste bułeczki nadziewane powidłami, twarogiem lub makiem. Coraz częściej w cukierniach spotkać można także medovník – warstwowe ciasto miodowe przełożone kremem, delikatne i bardzo słodkie, przypominające nieco tort.

Najlepsze słodkości znajdziesz w tradycyjnych cukierniach i piekarniach zarówno w dużych miastach, jak i mniejszych kurortach. W Pradze warto zajrzeć do kawiarni z długą tradycją, ale też nie omijać małych rodzinnych lokali, które często zaskakują smakiem jak u babci. Zimą to właśnie buchty i medovník zdobywają serca (i żołądki) turystów.

W Czechach piwo to część kultury i niemal nieodzowny towarzysz posiłków. Do klasycznych dań kuchni czeskiej najlepiej pasują lokalne lagery, czyli jasne, lekkie piwa dolnej fermentacji. Wśród najpopularniejszych znajdziesz Pilsner Urquell, uznawany za pierwowzór wszystkich pilsów, Velkopopovický Kozel – łagodny i delikatny, oraz Staropramen – lekko wytrawny, idealny do tłustszych potraw. Lokalne browary często oferują też ciemne wersje, które świetnie komponują się z mięsnymi daniami.

Czesi nie tylko piją piwo, oni nim gotują. Piwo bywa składnikiem sosów, marynat, a nawet zup. Najczęściej spotkasz je w gulaszu, gdzie dodaje głębi smaku i podkreśla mięsną intensywność potrawy. Warto też spróbować dań, w których piwo używane jest do duszenia mięs, przede wszystkim dziczyzny. To dowód na to, że czeska kuchnia naprawdę zna się na łączeniu smaków.

W czeskich restauracjach nikt nie wyjdzie głodny. Porcje są naprawdę solidne i nawet przystawki potrafią zaskoczyć rozmiarem. Jeśli nie jesteś pewien, czy dasz radę zjeść cały zestaw, zamów jedno danie na dwie osoby lub zacznij od jednej pozycji i ewentualnie domów później. Nikt się nie obrazi, to bardzo popularna praktyka, zwłaszcza wśród turystów.

Knedliki to czeski klasyk, ale nie wszystkie smakują tak samo. Chlebowe (houskové) są lekkie, puszyste i bardziej „bułkowe”. Często pojawiają się przy svíčkovej czy gulaszu. Ziemniaczane (bramborové) są bardziej zbite, mają ziemisty smak i ciemniejszy kolor – idealne do kapusty i wieprzowiny. Warto zapytać obsługę, które będą w danym zestawie, albo poprosić o mieszankę, jeśli chcesz porównać.

Nie każda gospoda ma menu po angielsku, a tym bardziej po polsku. Warto znać kilka podstawowych słów:

• vepřové – wieprzowina

• hovězí – wołowina

• kuřecí – kurczak

• sýr – ser

• knedlíky – knedliki

• zelí – kapusta

• polévka – zupa

Zdarza się, że w menu znajdziesz skróty jak „svíčková” (nazwa potrawy z polędwicy wołowej) bez wyjaśnienia. W takiej sytuacji warto po prostu zapytać lub… skorzystać z tłumacza w telefonie. Większość obsługi zna angielski, ale uśmiech i uprzejmość zdziałają więcej niż słownik.

Odwiedzając Czechy zimą, daj się porwać lokalnym smakom. A jeśli wciąż marzysz o smaženým sýrze, zamów go… na deser!

Sprawdź ofertę zimowych wyjazdów z EXIM tours i odkryj Czechy wszystkimi zmysłami.

Sprawdź nasz inne wpisy:

• 3 pomysły na rodzinne lato bez samolotu – tanio, blisko i wygodnie
  

• Weekend w Europie? Sprawdź nasze 4 propozycje na październikowy wypad
  

• Top 5 kierunków dla miłośników historii i zabytków