
10 włoskich potraw, które musisz spróbować na wakacjach
Piątek, 1.8.2025
Włochy to prawdziwy raj dla podniebienia – kraj, w którym jedzenie to sztuka, tradycja i czysta przyjemność. Soczyste pomidory, aromatyczna oliwa, świeże owoce morza i słodkości, które rozpieszczają zmysły – wszystko to czeka na Ciebie podczas podróży z EXIM tours. Odkryj, czego warto spróbować, by poczuć autentyczny smak Italii!
Sprawdź nasze oferty wakacji we Włoszech!
O tym przeczytasz w naszym artykule
- 1. Pizza napoletana – smak Neapolu
- 2. Pasta carbonara – rzymska klasyka
- 3. Risotto alla milanese – złoto Mediolanu
- 4. Lasagne alla bolognese – serce Emilii-Romanii
- 5. Ossobuco – aromatyczne danie dla smakoszy
- 6. Arancini – sycylijskie kuleczki szczęścia
- 7. Focaccia – pachnący chleb Ligurii
- 8. Gelato – włoskie lody, które uzależniają
- 9. Tiramisu – deser, który podbił świat
- 10. Espresso – włoska tradycja w filiżance
- Smakuj Włochy i zabierz kulinarne wspomnienia do domu!
Każde miasto i region mają swój niepowtarzalny zapach i smak. Rzym pachnie świeżo startym pecorino, Neapol – pieczoną w piecu opalanego drewnem pizzą, a Sycylia kusi złocistymi arancini. Wyjeżdżając na wakacje do Włoch z EXIM tours, pozwól sobie na prawdziwą włoską ucztę. Jedzenie we Włoszech to nie tylko posiłek, a też część lokalnej kultury i stylu życia.
W tym artykule poznasz 10 wyjątkowych włoskich potraw, które najlepiej smakują właśnie tam, gdzie powstały. Pozwól, by Twoje wakacje stały się podróżą pełną smaków, aromatów i kulinarnych odkryć!
1. Pizza napoletana – smak Neapolu
Pizza neapolitańska to prawdziwa legenda włoskiej kuchni. Wywodzi się z Neapolu, gdzie już w XVIII wieku serwowano cienkie placki z pomidorami, oliwą i aromatycznymi ziołami. Z czasem do klasycznych składników dołączyła mozzarella di bufala, a dziś trudno wyobrazić sobie Włochy bez tego kultowego smaku.
Najlepiej smakuje właśnie w Neapolu i okolicach, gdzie piecze się ją w tradycyjnych piecach opalanych drewnem. Warto odwiedzić lokalne pizzerie. Niektóre działają tam nieprzerwanie od ponad stu lat. Podczas wakacji z EXIM tours możesz spróbować jej w prawdziwym, włoskim wydaniu, siedząc w klimatycznej trattorii z widokiem na Wezuwiusza.
Ciekawostka: od 2017 roku sztuka wypieku pizzy neapolitańskiej została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO. To oznacza, że jej receptura i sposób przygotowania są chronione jako element włoskiej tradycji kulinarnej.

2. Pasta carbonara – rzymska klasyka
Carbonara to kwintesencja rzymskiej kuchni. Jest prosta, ale pełna smaku. Tradycyjny przepis jest zaskakująco krótki: makaron (najczęściej spaghetti), jajka, ser pecorino romano, guanciale (suszone podgardle wieprzowe) i świeżo mielony pieprz. W oryginalnej carbonarze nie znajdziesz ani śmietany, ani czosnku – to częsty turystyczny dodatek, którego Włosi unikają.
Rzym od lat jest uznawany za stolicę tego dania, bo to właśnie tutaj powstała jego klasyczna wersja. Podobno receptura narodziła się w czasie II wojny światowej, gdy włoscy kucharze eksperymentowali z łatwo dostępnymi składnikami: jajkami, boczkiem i makaronem. Dziś pasta carbonara to obowiązkowy punkt kulinarnej mapy Wiecznego Miasta.
Najlepiej smakuje wieczorem w klimatycznej trattorii w sercu Rzymu, z widokiem na wąskie uliczki i rozświetlone kamienice. Kieliszek lokalnego wina i talerz gorącego makaronu to przepis na idealną włoską kolację.

3. Risotto alla milanese – złoto Mediolanu
Kiedy myślimy o Mediolanie, przed oczami staje nie tylko katedra Duomo i eleganckie butiki, ale też złociste risotto alla milanese. Ten kremowy ryż swój niezwykły kolor zawdzięcza szafranowi – jednej z najdroższych przypraw świata, cenionej we włoskiej kuchni od średniowiecza. Legenda głosi, że szafran pojawił się w mediolańskich przepisach dzięki rzemieślnikom zdobiącym witraże katedry, którzy używali go do barwienia szkła, a później postanowili spróbować jego smaku w kuchni.
Risotto alla milanese najlepiej smakuje w duecie z ossobuco, czyli duszoną cielęcą golonką w aromatycznym sosie. To klasyczne połączenie północnych Włoch, które zachwyci każdego smakosza. Warto spróbować go w jednej z mediolańskich restauracji podczas popołudniowego spaceru po eleganckiej dzielnicy Brera. Nic tak nie podkreśla włoskiej dolce vita, jak talerz kremowego risotto i kieliszek lokalnego wina.

4. Lasagne alla bolognese – serce Emilii-Romanii
Prawdziwa lasagne alla bolognese nie ma wiele wspólnego z tym, co często serwuje się w turystycznych restauracjach. W oryginalnej wersji z Emilii-Romanii każdy składnik ma znaczenie: cienkie płaty świeżego makaronu, ragù alla bolognese gotowane godzinami na wolnym ogniu, sos besciamella i starty parmigiano reggiano. Włoska lasagne jest delikatniejsza, mniej tłusta i pełna głębokiego smaku, który powstaje dzięki cierpliwości kucharzy i najlepszym lokalnym składnikom.
Bolonia od wieków nazywana jest kulinarną stolicą Włoch, bo właśnie stąd pochodzą najsłynniejsze włoskie specjały: mortadela, tortellini, tagliatelle al ragù czy właśnie lasagne. Spacer po zabytkowym centrum miasta łatwo zakończyć w jednej z rodzinnych trattorii, gdzie aromat powoli duszącego się mięsa miesza się z zapachem świeżego makaronu. To kwintesencja włoskiego comfort food i obowiązkowy przystanek na kulinarnej mapie Włoch.

5. Ossobuco – aromatyczne danie dla smakoszy
Ossobuco to jedno z najbardziej wyrafinowanych dań kuchni północnych Włoch. Jego nazwa oznacza dosłownie „kość z dziurą” i odnosi się do cielęcej golonki z kością szpikową, która podczas długiego duszenia staje się niezwykle miękka i aromatyczna. Tradycja przygotowywania ossobuco sięga XIX wieku, a danie szczególną popularnością cieszy się w Lombardii, zwłaszcza w Mediolanie.
Klasyczne ossobuco gotuje się powoli, na wolnym ogniu, w sosie z białego wina, warzyw i bulionu. Cała magia tkwi w szpiku, który nadaje potrawie głębi smaku. Najczęściej serwuje się je z risotto alla milanese, którego złocisty szafranowy kolor pięknie komponuje się z ciemnym sosem mięsnym. Czasami spotkasz też ossobuco podawane z kremową polentą. To propozycja idealna na chłodniejsze wieczory w północnych Włoszech.

6. Arancini – sycylijskie kuleczki szczęścia
Arancini to małe, złociste kule ryżu, które od wieków królują na Sycylii. Ich nazwa pochodzi od słowa arancia, czyli pomarańcza, bo właśnie do małych pomarańczy przypominają wyglądem. Historia tej przekąski sięga czasów panowania Arabów na Sycylii (IX–XI wiek), którzy przywieźli na wyspę ryż i szafran. Z czasem lokalni kucharze zaczęli formować z ryżu kulki, nadziewać je mięsem lub serem, obtaczać w bułce tartej i smażyć na złoto.
Dziś spotkasz wiele odmian arancini: z ragù i groszkiem, z serem i szynką, a także w wersji ze szpinakiem lub grzybami. Na Sycylii to prawdziwy street food – kupisz je w piekarniach, na targach i w małych barach. Idealne jako szybka przekąska podczas zwiedzania, bo możesz je zjeść w drodze na plażę lub spacerując wąskimi uliczkami Palermo czy Katanii.

7. Focaccia – pachnący chleb Ligurii
Focaccia to miękki, puszysty chlebek, który pachnie oliwą i ziołami. Choć wyglądem może przypominać pizzę, różni się od niej przede wszystkim grubszym ciastem i prostotą dodatków. Tradycyjna focaccia z Ligurii jest jedynie skropiona oliwą z oliwek, posypana grubą solą morską i często udekorowana świeżym rozmarynem. Dzięki temu jest miękka w środku i lekko chrupiąca na wierzchu.
Włoskie piekarnie i trattorie oferują też bardziej rozbudowane wersje focaccii z czarnymi oliwkami, pomidorkami koktajlowymi czy cebulą. Świetnie smakuje na ciepło, z dodatkiem oliwy lub jako przekąska w trakcie zwiedzania nadmorskich miasteczek Ligurii. Jeśli masz okazję spróbować jej prosto z pieca, poczujesz, jak prostota składników może zamienić się w prawdziwą ucztę dla podniebienia.

8. Gelato – włoskie lody, które uzależniają
Włoskie gelato to prawdziwa symfonia smaku i kremowej konsystencji. Różnica między gelato a klasycznymi lodami tkwi w sposobie przygotowania: gelato zawiera mniej tłuszczu, jest wolniej ubijane i podawane w wyższej temperaturze, dzięki czemu jest bardziej gęste, aksamitne i intensywne w smaku.
Najlepiej spróbować ich w lokalnych lodziarniach (gelaterie), gdzie receptury są często przekazywane z pokolenia na pokolenie. Tam znajdziesz smaki, których nie spotkasz w sieciowych lodziarniach: tradycyjne pistacjowe i cytrynowe, krem z ricotty, fior di latte czy orzeźwiające sorbety z sezonowych owoców. Spacer z kubeczkiem lub rożkiem gelato po słonecznych, włoskich uliczkach to jedna z najprostszych, a jednocześnie najprzyjemniejszych wakacyjnych przyjemności.

9. Tiramisu – deser, który podbił świat
Tiramisu to król włoskich deserów, którego nazwa oznacza dosłownie „podnieś mnie na duchu”. Legenda głosi, że powstał w Treviso w Wenecji Euganejskiej, gdzie lokalni cukiernicy stworzyli go jako słodki zastrzyk energii dla podróżnych i zakochanych. Połączenie biszkoptów nasączonych mocnym espresso, kremu z mascarpone, jajek i kakao szybko zdobyło serca nie tylko Włochów, ale i smakoszy na całym świecie.
Najlepiej smakuje w kameralnych kawiarniach i cukierniach, gdzie przygotowuje się go według tradycyjnych receptur, bez zbędnych dodatków. W trakcie wakacji z EXIM tours warto zrobić sobie słodką przerwę w podróży, zamówić porcję tiramisu i kubek aromatycznej kawy. To mały rytuał, który pozwala poczuć prawdziwy smak włoskiej dolce vita.

10. Espresso – włoska tradycja w filiżance
We Włoszech kawa to codzienny rytuał. Espresso pije się szybko, często na stojąco, przy barze w lokalnej kawiarni. Wynika to z włoskiego stylu życia: krótka przerwa, kilka łyków intensywnej kawy i powrót do codziennych obowiązków. Dla Włochów liczy się jakość i aromat, nie wielkość kubka.
Chcesz poczuć się jak prawdziwy Włoch? Zamów „un caffè”, a dostaniesz klasyczne espresso. Jeśli poprosisz o „latte”, otrzymasz… szklankę mleka! Warto też wiedzieć, że cappuccino pije się głównie rano; po południu Włosi wybierają tylko espresso lub macchiato. Mała filiżanka aromatycznej kawy w lokalnej kawiarni to idealne zakończenie włoskiej uczty i chwila, która zostaje w pamięci na długo po powrocie z wakacji.
Smakuj Włochy i zabierz kulinarne wspomnienia do domu!
Kuchnia włoska jest ogromnie ważną częścią kultury i stylu życia i wakacyjnych wspomnień. Smak chrupiącej pizzy w Neapolu, kremowego risotto w Mediolanie czy słodkiego tiramisu w małej kawiarni w Treviso zostaje w pamięci na długo po powrocie do domu. To właśnie lokalne smaki sprawiają, że podróż po Włoszech staje się pełnym doświadczeniem dla oczu, duszy i podniebienia.
Planując wakacje, warto wyruszyć w podróż, która będzie ucztą dla wszystkich zmysłów. Wybierz swoją kulinarną podróż z EXIM tours i odkryj smaki Włoch od kuchni!
Sprawdź też:
Włochy na trzy sposoby: Jezioro Garda, Riwiera Adriatycka i Toskania – który region wybierzesz na wakacje?
Co przywieźć z Włoch? Pomysłowe pamiątki z Italii
Włochy nad morzem – gdzie najlepiej pojechać? Najpiękniejsze miejsca na włoskim wybrzeżu
Włochy zimą i jesienią – gdzie jechać poza sezonem? Gdzie najcieplej?