Mówiąc o bazylice Hagia Sophia nie sposób nie zrobić krótkiego wstępu dotyczącego samego Stambułu. Jedno z największych miast na świecie rozciąga się na dwa kontynenty – Europę i Azję. To miejsce, które ma w sobie wszystko, co tylko może kojarzyć się z Turcją. Europę i Orient, ciepłe morze i słońce, zapach przypraw i smak kawy po turecku, duże jedwabne chusty i znane na całym świecie tureckie dywany. Między tym wszystkim znajduje się też miejsce na osobliwy urok portowego miasta i prawdziwie wielkomiejskie oblicze, któremu nie można odmówić nowoczesności.

Położona w Stambule świątynia Hagia Sophia to jeden z najbardziej imponujących budynków o charakterze sakralnym na całym świecie. Początek prac nad jego powstaniem datuje się na 537 rok i panowanie Justyniana I Wielkiego. To właśnie ten władca podjął decyzję o rozpoczęciu budowy, zaangażował do pracy najlepszych architektów i ściągnął najwyższej jakości materiały. Mówi się, że zdobiące świątynię kolumny pochodzą między innymi z Syrii, kolorowe kamienie i złoto z Egiptu, a przepiękny biały marmur z Morza Marmara.

Nieprzerwanie do 1453 roku Hagia Sophia była świątynią dla chrześcijan. Sytuacja diametralnie zmieniła się, kiedy miasto podbił Mehmed II Zwycięzca i postanowił zmienić przeznaczenie budowli, która z katolickiego kościoła stała się meczetem dla wyznawców islamu. Warto jednak podkreślić, że Zwycięzca traktował budynek z należytym mu szacunkiem i troską. To za jego panowania powstały otaczające świątynię cztery minarety, które można podziwiać do dziś.

Dokładnie 481 lat później, w 1935 roku Hagia Sophia ponownie zmieniła swoje przeznaczenie i teraz pełni zarówno funkcję muzeum, jak i czynnego meczetu. Meczet na muzeum, które może podziwiać każdy, kto tylko pojawi się w Stambule postanowił zmienić Mustafa Kemal Ataturk. Naprawdę warto, bo zwiedzanie budowli wewnątrz, jak i podziwianie jest architektury na zewnątrz to niesamowite przeżycie.

Choć w samej konstrukcji budynku gołym okiem widać wiele przeróbek, które powstawały na przełomie wieków, z pewnością nie można odmówić mu pewnej niesamowitej tajemniczości i majestatyczności. Płynie ona nie tyle z monumentalnych rozmiarów tej świątyni, co z bijących od jej ścian śladów historii. Ten przepiękny budynek sakralny daje możliwość podziwiania funkcjonujących tuż obok siebie w symbiozie symboli religii chrześcijańskiej i islamskiej. Przepiękne, kunsztownie wykonane katolickie mozaiki, przedstawiające Matkę Boską z dzieciątkiem czy Jana Chrzciciela, niemalże dotykają tu islamskich minaretów. Nie jest to widok częsty, dlatego tak wyjątkowy.

Wnętrze świątyni Hagia Sophia to prawdziwa uczta dla oczu. Zachwycają przepiękne ścienne malowidła i mozaiki, kolorowe witraże i zwisające lampy, które rozpraszają panujący tam półmrok. Budynek liczy dwa poziomy z mnóstwem kolumn, bogato zdobionych balkonów i wieloma rzędami łukowatych okien. Nic jednak nie przyciąga spojrzeń bardziej niż ogromna, wznosząca się prosto ku niebu kopuła, która sięga ponad 50 m wysokości.

Prawdą jest, że świątyni Hagia Sophia można przypisać wiele mniej lub bardziej wiarygodnych historii i ciekawostek. Jedna z legend głosi, że główne drzwi wejściowe do budynku powstały z wykorzystaniem drewna z Arki Noego. Jeszcze inna mówi, że będąc w płaczącej wieży, należy umieścić własny kciuk w niewielkim otworze i przekręcić go. Jeżeli palec będzie mokry – pomyślane życzenie spełni się.

Ze względu na obecne w świątyni Hagia Sophia symbole dwóch największych religii świata do wizyty należy się odpowiednio przygotować. Zwiedzając wnętrze muzeum trzeba zadbać o odpowiedni ubiór. Panie nie mogą odsłaniać ramion, ud i dekoltu, a na głowę powinny założyć chustę osłaniającą włosy. Jeśli kobieta ma na sobie spódnicę lub spodenki, ich długość powinna przekraczać linię kolan. Te same zasady, z wyjątkiem zakrywania włosów, dotyczą panów. Przed wejściem do muzeum należy też obowiązkowo ściągnąć obuwie. Na teren świątyni może wejść każdy bez żadnej opłaty.